Ngày 11/7, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng chủ trì Hội nghị trực tuyến với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nhằm sơ kết thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân và nông thôn (Nghị quyết số 26-NQ/TW - NQ 26).
Đầu tư mạnh cho nông nghiệp, nông thôn
Phát biểu tại Hội nghị, các đại biểu thống nhất cho rằng NQ 26 mang tính toàn diện và đầy đủ nhất để giải quyết vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn nước ta từ trước đến nay, được dư luận kỳ vọng về một thời kỳ mới cho khu vực này với tương lai phát triển mạnh mẽ.
Nhìn lại gần 3 năm triển khai thực hiện NQ 26, chúng ta đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Đặc biệt, trong bối cảnh thu ngân sách vẫn còn nhiều khó khăn nhưng nhà nước vẫn ưu tiên tăng mạnh đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn. Dự toán ngân sách nhà nước chi cho lĩnh vực này năm 2011 cao gấp hơn 2,2 lần so với năm 2008, tỷ trọng chi cho nông nghiệp – nông thôn so tổng chi ngân sách nhà nước tăng từ 32,8% năm 2008 lên 39,8% năm 2011.
Tính chung 3 năm 2009-2011, tổng vốn đầu tư cho nông nghiệp-nông thôn đạt gần 290.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 52% tổng vốn đầu tư phát triển từ nguồn NSNN và trái phiếu Chính phủ.
Đến năm 2010, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong quá trình thực hiện, 13/14 tiêu chí của NQ 26 đã cơ bản đạt được
Năm 2009, nông nghiệp đạt mức tăng GDP là 1,83%, năm 2010 đạt 2,78%. Tốc độ tăng trưởng GDP bình quân cả giai đoạn 2006 – 2010 đạt 3,36%/năm, vượt mục tiêu 3,2%/năm do Đại hội Đảng X đề ra.
Tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2010 đạt 19,53 tỷ USD, tăng 3,46 tỷ USD so với năm 2008, vượt 81% so với mục tiêu Đại hội Đảng X đề ra (10,8 tỷ USD).
Cơ cấu kinh tế nông thôn có bước chuyển biến tích cực, đến năm 2010, công nghiệp và dịch vụ đã chiếm xấp xỉ 60% cơ cấu kinh tế của khu vực nông thôn.
Sau 2 năm triển khai thực hiện thí điểm xây dựng mô hình nông thôn mới cấp xã tại 11 xã điểm ở 11 tỉnh, thành phố đại diện cho các vùng, miền, đã dần dần hình thành được mô hình nông thôn mới thời kỳ đẩy mạnh CNH-HĐH trên thực tế theo cấp độ xã và thôn, bản ở các vùng.
Đời sống vật chất, tinh thần của cư dân nông thôn ngày càng được cải thiện. Theo tiêu chí cũ, tỷ lệ hộ nghèo ở nông thôn giảm từ 16,2% năm 2008 xuống còn 11,3% năm 2010. Chính phủ cũng đã tập trung hỗ trợ 62 huyện nghèo nhất để giảm nghèo nhanh và bền vững, đảm bảo sự phát triển đồng đều giữa các khu vực.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, trong việc triển khai thực hiện NQ 26 vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như, nhận thức của một bộ phận cán bộ các cấp và người dân về Nghị quyết và Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới còn chưa đầy đủ; nhiều cơ chế, chính sách đã ban hành nhưng chậm đi vào cuộc sống hoặc chưa tạo ra chuyển biến trên thực tế…
Đưa thu nhập của nông dân tăng 1,8 - 2 lần
Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng, ngay sau khi được ban hành, NQ 26 đã được triển khai khá đồng bộ, nhiều nội dung của Nghị quyết đã nhanh chóng đi vào cuộc sống và tạo sự chuyển biến rõ rệt, nhất là những nội dung phát triển sản xuất nông nghiệp, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới…
Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, để xây dựng được nông thôn mới, trước hết phải quan tâm xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn, nhất là hạ tầng về giao thông, thủy lợi… đi liền với đó là đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật; trồng, chăn nuôi các loại cây trồng, vật nuôi có năng suất, chất lượng, có sức cạnh tranh và lợi thế trên thị trường…
Lãnh đạo của các địa phương như Hà Nội, Quảng Ninh, Thái Bình, Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Điện Biên, An Giang… chia sẻ những kinh nghiệm hay, những kết quả đạt được cũng như những hạn chế còn vướng mắc, bất cập trong triển khai thực hiện NQ 26.
Các địa phương khẳng định quyết tâm mạnh mẽ trong việc tiếp tục triển khai thực hiện sâu rộng các nội dung của NQ 26, trong đó có quyết tâm xây dựng nông thôn mới với tiêu chí cụ thể đến năm 2015 có 20% số xã đạt tiêu chuẩn nông thôn mới. Nhiều địa phương phấn đấu đạt cao hơn mục tiêu 20%, như Hà Nội quyết tâm thực hiện mục tiêu 40%.
Đi liền với đó, lãnh đạo các địa phương cũng khẳng định quyết tâm thực hiện bằng được mục tiêu xóa nhà tạm, mục tiêu còn chưa đạt được trong số 14 tiêu chí đến năm 2010 của NQ 26.
Mục tiêu tổng quát được đề ra trong giai đoạn 2011 – 2015 là không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của cư dân nông thôn, hài hòa giữa các vùng, tạo sự chuyển biến nhanh hơn ở các vùng còn nhiều khó khăn; xây dựng nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, hiệu quả, bền vững; từng bước xây dựng nông thôn mới có kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội hiện đại;…
Từ mục tiêu tổng quát, một số mục tiêu cụ thể đến năm 2015 cũng được xác định, cụ thể là đưa tỷ trọng nông nghiệp trong tổng GDP cả nước đạt 17-18%; hàng năm đào tạo 1 triệu lao động nông thôn; thu nhập của người dân nông thôn tăng từ 1,8-2 lần so với năm 2010; số xã đạt tiêu chuẩn nông thôn mới đạt khoảng 20%...
Tam nông là vấn đề chiến lược
Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết, vấn đề nông nghiệp, nông dân và nông thôn là vấn đề chiến lược, hệ trọng của đất nước, đây cũng là nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ rõ, nhiệm vụ đặt ra tiếp theo là phải tiếp tục quán triệt, triển khai đưa NQ 26 đi vào cuộc sống và trở thành phong trào cách mạng sâu rộng của quần chúng nhân dân.
Theo đó, các địa phương cần bám sát vào các nội dung của NQ 26 để tiếp tục cụ thể hóa triển khai thực hiện trong điều kiện cụ thể của địa phương. Tăng cường các hoạt động thông tin, tuyên truyền gắn với các chương trình, hành động cụ thể của các ngành, các cấp. Triển khai mạnh mẽ cuộc vận động “Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư gắn với xây dựng nông thôn mới”; đồng thời, đẩy mạnh việc thực hiện Phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”.
Thủ tướng cũng yêu cầu khẩn trương rà soát, ban hành các văn bản hướng dẫn để thực hiện tốt hơn nữa Nghị quyết. Các Bộ, ngành, địa phương tính toán cân đối nguồn lực, huy động các nguồn lực cho phát triển nông nghiệp, nông thôn.
Đồng thời, tập trung chỉ đạo phát triển sản xuất, gắn với đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, công nghiệp chế biến nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của sản phẩm để nâng cao đời sống của cư dân nông thôn.
Bên cạnh đó, hoàn chỉnh quy hoạch nông thôn; quy hoạch về xây dựng nông thôn mới; tăng cường nguồn lực đầu tư cho cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội nông thôn.
Các bộ, ngành, địa phương cũng cần thường xuyên quan tâm tới giáo dục đào tạo ở vùng nông thôn bởi yếu tố con người là yếu tố quyết định. Trong giáo dục đào tạo, cần hết sức lưu ý tới công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn với các hình thức đào tạo phong phú, đa dạng.
Cùng với đó, xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở thực sự vững mạnh, gắn liền với đó là giữ vững an ninh trật tự khu vực nông thôn
Một điểm nữa mà người đứng đầu Chính phủ lưu ý các Bộ, ngành, địa phương là phải tổ chức chỉ đạo thực hiện tốt hiện NQ 26 trong đó có kiểm tra, đôn đốc, có các báo cáo, sơ kết định kỳ 6 tháng, hàng năm; đề xuất những giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nếu có trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết…